Puşkino: Moskova’ya Bir Saat Uzaklıktaki Rus-Türk Ortak Kültürü

Puşkino ya da Pushkino daha da ya da Пушкино, Moskova gezisini bitirmiş de alternatifi arayanlar için gelsin. Moskova’nın muhtarı olmuşlara, Kremlin mi ben toplantılarımı orada yapıyorum yahu diyenlere gelsin Puşkino gezisi. Ben bu sempatik yere doğru yola çıktığımda henüz Moskova metrosunun bir iki durağını görebilmiştim. Ağzımın bu metroya duyulan hayranlıktan mütevellid açık kalmasına müsade etmeyecek bir toplu taşıma aracı ile de işte o zaman tanışmış oldum.  Elektrichka ile…

Şöyle tanımlayabilirim kendisini; böyle siyah beyaz ya da soluk renkli bir dönem filmindeyiz, filmin konusu belki Nazi Almanya’sı, belki de Andrei Tarkovsky’nin Andrei Rublev’indeyiz. Bir tren garında toplanmışız, tek bir çanta ile memleketi ardımda bırakıp soğuk ve demirden yapılmış o elektrichkaya binip gidiyorum. Yani şunu diyorum, insan kesinlikle bu araçta mutlu olabilemez. Rus halkı soğuktur, tanımadığı insana gülümsemez evet bunları biliyoruz ama bu elektrichka denen şey, içinde mutsuz insanların zirve yaptığı bambaşka bir dünya.

Elektrichka ile Pushkino’ya

Domodedovo Havaalanı’ndan inip metroya bindiğimde Komsomolskaya durağında inip yukarıya çıkıyorum. Sirkeci Garı’nın Rusya şubesi gibi bir meydandayım. Adı Yaroslavsky Vokzal (Яросла́вский вокза́л). Merkezi bir yer. Güzel lokantaların olduğu turistik bir caddeye bağlanıyor. Moskova’dan farklı yerlere giden trenler de bu gardan kalkıyor. Sergiev Posad (Сергиев Посад), Colomna (Коломна), Zvenigorod(Звенигород), Dmitrov (Дмитров), Zaraisk (Зарайск), Serpukhov (Серпухов), Borovsk (Боровск) gibi kentlere Vokzal’a gelerek ve buradan trene binerek gidilebiliyor.

Moskova’da olduğumu düşünürsek böylesi mükemmel bir metroya sahip olan insanların toplu taşıma adaplarının da metroları gibi naif olur düşüncesindeydim ki elektrichka’nın bu tanımlamanın dışında kaldığını bilmeden önce. Çünkü elektrichka denilen o trenin bileti saat bazlı kesilir, bilette yazan saatte trene binmezsen yeniden bilet alman gerekir, bazı elektrichka’lar eksprestir, ekspres olanın bileti iki katı fiyatlıdır ve normal elektrichka bileti alıp eksprese binersen trenin içinde 3 katı ceza ile ödeme yaparsın, işin garibi ekspres olan elektrichka’nın üzerinde onun ekspres olduğuna dair hiçbir şey yazmaz.

Bu durumda yapılacak şey nereden gideceğini ve nasıl gideceğini bir iki dakika düşünmektir. Fakat buna, belki gençken çok mu çok sevdiğiniz Rus kadınlarında yaş almakla birlikte vuku bulan ‘pazar teyzesi’ karakteri izin vermedi. Biletimi turnikeye okutmaya çalışırken (bu arada turnikeler biletleri algılayamıyor) ardımdan gelen bir teyze bana muhtemelen anlamı ‘hadisene kardeşim tren gidiyor, anlamadan bilmeden geliyorsunuz, işimiz gücümüz var, bilmiyorsan öğren’ manasına gelen Rusça’ya benzer ama şive olarak Rusça mıydı bu şimdi diyebileceğim bir dilde söylendi ve şahane bir şekilde itti:)  Tabii kadın da haklı, öyle elektrichka’ya böyle teyze.

Elektrichka’ya binerken turnikeye okuttuğunuz bileti nasılsa bindik diyerek atmıyoruz. İnerken de soruyorlar bileti. Mantık mı? Mantığı boşver sen.

Başta da dediğim gibi Sovyet zamanından kalan askeri bir tren olmalı kendisi. Genelde Moskova’ya, uzak yerlerden çalışmaya gelenlerin kullandığı bu trende -Maslak’ta çalışıp Beylikdüzü’nde oturmak gibi- yüksek sesle konuşursanız yanınızda, karşınızda oturan herhangi birinden paparayı yersiniz. Biz yedik, oradan biliyorum.

Peki kapıları çift katlı ve demirden yapılmış, içerisi deli kalabalık olan bu trenin güzel yanları yok mu? Olmaz mı… En güzel yanı yolculuk boyunca Moskova dışında kalan yerleri görmek. Ve buraların tamamen yeşil olması. Karadeniz yaylalarına gider gibi, yol boyunca cam kenarından ağaç görmek ve tek katlı ahşap evleri selamlamak çok güzel.

İkinci güzel şey de, bizim de bir zamanlar Halkalı-Sirkeci trenimize pat diye gelen seyyar satıcılardan burada da olması. Sattıkları şeyler arasında en ilginci musluk başlığıydı. Böyle tek çevirişte suyun sıcaklığını, akma derecesini ayarlayabildiğin bir icat. Üçüncü güzel şey de seyyar satıcılar arasında müzisyenlerin oluşu. Yaptıkları müzikleri trende de söyleyip albüm tanıtıyorlar:)

Elektrichka’yı kullanarak bir yerlere gidecek olanlar varsa, bileti asla atmayacağını tekrar hatırlatır. 1 biletin 76 ruble olduğunu belirtir ve eklerim, 5’li 11’li biletler de satılıyor fakat aynı bileti iki kişi kullanacaksanız ikinci kişinin bileti kullanması için aradan iki saat geçmesi gerekiyor.

Pushkino’ya Varış

Ve 1 saat süren yolculuk sonrası Pushkino’ya vardım.  Moskova’ya 30 kilometre mesafede, yaklaşık 100 bin nüfuslu bir kent burası. Kuzenimin eşinin annesinde kalmak için geldiğim bu kenti -tanıdık önemlidir- Moskova’yı dolaşmaktan pek fazla göremesem de her günün sabahında ve akşamında göre göre alıştım sanırım. Burada yaklaşık 15 yıl kadardır Müslüman toplumlar da yaşamakta. Moskova’dan metro + elektrichka ile gidilen Pushkino’nun en güzel tarafı da doğası. Çok yeşil bir yer, Karadeniz’in bir köyü gibi. Zaten öyle de 🙂

Pushkino garında, elektrichka’ya binilen ana durakta, minik bir kilise var. Kilisenin hemen yanında da şahane poğaçalar yapan bir fırın bulunuyor. Büyük bir kent olmamasına rağmen büyükçe bir alışveriş merkezi de var. Bu alışveriş merkezinin içinde de porselen çay fincanları, çaydanlıklar ile bitki çayları alabileceğiniz bir dükkan bulunuyor.

Rus ve Türk Ortak Kültür

Puşkino’da yanında kaldığımız tanıdığımızın bizi misafir ettiği süre içerisindeki misafirperverliği ile aslında kültür olarak ne kadar benzer olduğumuzu gördüm. Hani o hep övündüğümüz ‘Türk misafirperverliğinin’ Rus hali idi bu. Kendi yattığı yerini bize vermesi, akşam eve geç gelsek de bize ‘çay ister misiniz’ diye sorup çay demlemesi gibi ufak ama mutluluk verici detaylarla Rus ve Türk kültürünün benzer taraflarına şahit olmak, seyahatlerin boşa yapılmadığını da gösteriyor.

Bir oda bir mutfak evinde hep birlikte masa kurup vodkalarımızı içtik. Akşam yemeğimizde bazen Türkmen pilavı, bazen borsch çorbası, ardından ise hep çay vardı. Bu arada yemekte kural ise en az 3 shot:)

Moskova’yı görmek üzere çıktığım yolda Pushkino’ya da denk gelmiş olmam bonus puanımdı. Eğer vakit problemi yoksa bir gün burayı ve buraya yakın Sergiyev Posad’ı görmek güzel ve farklı bir rota olabilir. Pushkino’dan Sergiyev Posad’a direkt tren de bulunuyor.

Haritada bir yeri daha hem de hiç hesapta yokken eksilttiğime göre dasvidanya canlar…